نقش ژنتیک بر پوست
ژنتیک بر پوست و ارگان‌های مختلف بدن تأثیر
می‌گذارد. در واقع ذخیره ژنتیکی که نیمی از آن از پدر و نیمی از آن از مادر به ما
به ارث می‌رسد، نه تنها بر بسیاری ارگان‌های داخلی بدن و عملکردشان تأثیرمی‌گذارد؛
بلکه حتی پوست ما را هم درگیر تأثیرات خود می‌کند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد افراد با جهش‌های ژنی
مختلف از سیستم ایمنی متفاوتی برخوردارند. سیستم ایمنی از جهاتی در جلوگیری از
سرطان‌های پوستی و بیماری‌های پوستی نقش دارد و با تأثیری که ارث بر سیستم ایمنی
می‌گذارد، افراد واکنش‌های متفاوتی نسبت به تخریب‌ها و عوارض پوستی نشان می‌دهند. مثلا زگیل یکی از عوارض پوستی است که به شکل ارثی منتقل می‌شود.
پیری پوست در واقع چیزی نیست جز مستمر شدن تأثیرات رادیکال‌های آزاد بر پوست که
منجر بهDamage یا آسیب‌های سلولی در
طول زمان می‌شوند. در این میان عوارض و سندروم‌هایی وجود دارند که به آنها سندروم
پیری زودرس می‌گوییم و نقش ژنتیک در آن کاملا آشکار است. برای مثال، بچه‌ای متولد می‌شود
و با همین انتقال ژنی، پوستش از دوسالگی دچار عوارض پیری می‌شود.
پیری پوست اثر خود را بر تمام قسمت‌های سطحی، میانی و عمقی پوست که به آنها
اپیدرم، درم و هایپودرم می‌گوییم، می‌گذارد. پیری پوست باعث کاهش سرعت ساخت‌وساز
سلولی در اپیدرم می‌شود. در واقع روند ایجاد رنگدانه‌های پوستی در سطح پوست کند و
کم می‌شود. در ناحیه درم که پوست میانی است، ساخت‌وساز الاستین و کولاژن -که عوامل
مؤثر و اساسی در حفظ، قوام، کش‌آمدگی و لطافت پوست هستند- با پیری پوست کاهش می‌یابد. همچنین، تأثیرات پیری پوست باعث می‌شود که چربی زیر پوست کم شود و
قوام اولیه را نداشته باشد که پوست را به‌اصطلاح دچار ریزش می‌کند؛ طوری که مثلا
در قسمت صورت با ریزش بافت چربی، شاهد بروز پف زیر چشم، آویزان شدن کناره‌های چانه‌ها،
پایین‌آمدن گونه‌ها و خط خنده خواهیم بود.
پوست در ناحیه میانی که به آن درم می‌گوییم، دو ماده اساسی دارد: کولاژن و الاستین
که با افزایش سن تولید و قوام آنها کاهش می‌یابد. در افراد پیر، ساخت‌وساز الاستین کمتر می‌شود و خاصیت کش‌آمدن پوست
کاهش می‌یابد. از آن‌سو، با کم شدن ساخت کولاژن، قوام پوست کاهش می‌یابد که هر دوی
این مواد متأثر از نقش ژنتیک در پوست هستند. زیرا کم شدن این مواد به علت تأثیرات
رادیکال‌های آزاد است که گفتیم اگر فرد به لحاظ ژنتیکی سیستم ایمنی ضعیفی داشته
باشد، در مبارزه با رادیکال‌های آزاد ناتوان‌تر است. باید به این مسئله مهم توجه
کنیم که در روند پیری به جز مسئله ژنتیک، عوامل محیطی هم نقش قابل توجهی دارند.
استرس، تغذیه نامناسب، عدم رسیدگی به پوست مانند استفاده نکردن از ضدآفتاب، مصرف
سیگار و... در روند پیری پوست نقش قابل تأکیدی دارند و اگر با مسئله ژنتیک همراه
شوند روند، پیری را سریع‌تر می‌کنند. برای مثال، اشعه آفتاب یکی از عوامل ایجاد و
تقویت‌کننده رادیکال‌های آزاد در بدن هستند. اگر فردی به شکل موروثی، سیستم ایمنی
ضعیفی داشته باشد و بدون محافظ جلوی آفتاب بماند و این مسئله تکرار شود، ضمن افزایش
تأثیرات رادیکال‌های آزاد در بدن، از آنجا که توان کافی برای مقابله با این عوامل
را ندارد، پوستش را سریع‌تر وارد مراحل پیری می‌کند. ضمن آنکه باید بدانیم آفتاب
به تنهایی یکی از عوامل مهم در ضعیف کردن سیستم ایمنی بدن هم هست
به شکل طبیعی، همیشه مقداری آب در سطح پوست وجود دارد. در واقع اسیدهای آمینه‌ای در پوست ساخته می‌شوند که در سطح اپیدرم قرار می‌گیرند و کارشان جذب آب مانند اسفنج است. به عبارتی لطافتی که ما در پوست می‌بینیم، به علت وجود این اسیدهای آمینه است. میزان ساخت‌وساز اسیدهای آمینه در دوران نوزادی و کودکی زیاد است؛ برای همین نوزادان پوستی مخملی دارند. هر چه سن بالاتر می‌رود، ساخت‌وساز این اسیدها کم و پوست رفته‌رفته خشک‌تر می‌شود. در سالمندان پوست کاملا خشک می‌شود و باید گفت برخلاف تصور عموم، این مسئله به علت کم شدن چربی پوست نیست؛ زیرا چربی پوست وظایف دیگری دارد. این عارضه به علت کم شدن آب سطح پوست است. ژنتیک می‌تواند وجود اسیدهای آمینه و حفظ آب پوست را هم تحت تأثیر قرار دهد و پوست زودتر به این مرحله برسدیکی از عوارضی که پیری پوست را با آن می‌سنجند، ایجاد چروک‌های پوستی است. در واقع چروک نتیجه ناخوشایند تأثیر کاهش کولاژن و الاستین در پوست میانی است. وقتی این دو ماده نتوانند قوام خود را حفظ کنند، پوست به‌تدریج دچار شکست و فرورفتگی می‌شود که به آن چروک می‌گوییم. از آنجا که عضلات به پوست فشار می‌آورند، اگر کشسانی پوست آسیب ببیند، پوست دیگر نمی‌تواند فشارها را تحمل کند و تغییر حالت می‌دهد و نمی‌تواند در قسمت‌هایی به‌خصوص که فشار زیاد است، به راحتی به حالت اول خود بازگردد. در این نواحی فشارها به شکل خطوطی ظاهر می‌شوند که به مرور افزایش می‌یابند. سیستم ایمنی در مسئله کاهش کولاژن و الاستین نقش دارد و به عبارتی ژنتیک باعث بروز چروک‌های عمقی و سطحی زودرس هم می‌شود.
<!-- [if gte mso 9]> <!-- [if gte mso 9]> Normal 0 false false false EN-US X-NONE AR-SA <!-- [if gte mso 9]> <!-- [if gte mso 10]> /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt; mso-para-margin-top:0in; mso-para-margin-right:0in; mso-para-margin-bottom:8.0pt; mso-para-margin-left:0in; line-height:107%; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri",sans-serif; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin;}